Ege Bölgesinde  Yetişen Zeytinler

Kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olan zeytin, besin değeri yüksek oldukça lezzetli bir üründür. Günlük hayatta tek başına tüketildiği gibi salatalarda ve yemeklerde kullanıldığı için tercih edilmektedir. 

Tüm insanlar arasında kalıcılığı, bereketi ve yeniden doğuşu simgeleyen anlamları bulunmaktadır. Ege bölgesinde yer alan zeytinler en çok tüketilen ürünlerin başında gelmektedir. Söz konusu zeytinler henüz dallarında iken özenle tek tek toplanarak yaklaşık 3-4 ay arasında suda bekletilmektedir.

Zeytinler Ne Zaman Toplanır?

Zeytin yetiştiriciliğinin en önemli dönemlerinden biri de hasat zamanıdır. Genellikle yeşil zeytin üretim amaçlarına göre hasat zamanları da değişebilmektedir. Ayrıca zeytinliklerin bulunduğu bölgenin iklim ve yağış miktarları da hasat zamanın farklı olmasına neden olabilmektedir. Ülkemizde hasat zamanında toplanıldıktan gerekli işlemler sonucunda üretilen zeytin çeşitleri şunlardır:

• Taş kırma zeytin
• Vişne zeytin
• Yeşil çizik
• Kalamata taş kırma zeytin
• Kalamata çizik
• Çizik yağlı zeytin olmak üzere sıralayabiliriz. 

Bu zeytin çeşitleri yanında aynı zamanda zeytinlerden zeytinyağı üretimi de yapılmaktadır. Doğallığı ve lezzetiyle sağlık deposu zeytinler toplanıp gerekli aşamalardan sofralara gelmektedir.

Taş Kırma Zeytini

Özel zeytinlerinden hazırlanan taş kırma zeytini muhteşem tadı ile sofralara lezzet katarak en çok tüketilen zeytin türü arasında bulunmaktadır. Dallarından toplanan zeytinler elle tek tek kırıldıktan sonra tuzlu suya konulur. Tuzlu suda belli bir süre bekletilir. Daha sonra bir gün normal suda bekletilip tuzundan arınması sağlanır. Tuzundan arındırıldıktan sonra limonlu salamura suyuyla birlikte servis edilebilmektedir. Taş kırma zeytinleri el emeği fazla ve az tuzlu olarak bilinmektedir.

Vişne Zeytin

Bu zeytin türü vişne rengine benzemesi ve biraz ekşi olması nedeniyle vişne ismini alarak sofralara gelmiştir. Vişne zeytin olarak bu zeytin çeşidi tamamen yöresinde yetişen zeytinlerden üretilmektedir. Zeytinler toplanma işlemi yapıldıktan sonra çizik atılması ve 2-3 ay tuzlu suda bekletilmesi sonucunda tatlandırılmış oluyor. Zeytinler 2 defa süzme ve tuzdan arındırma işlemi yapıldıktan sonra tüketicilerin sofralarına gelmektedir. Biraz ekşi sevenler için önemli bir lezzet olurken denemeye insanlar tarafından tüketilmesi gereken bir tat olarak tavsiye edilmektedir.

Yeşil Çizik

Ülkemizde yaygın zeytin çeşidi arasından yer alan yeşil çizik birçok işlemden geçerek tüketiciler sunulmaktadır. Bahçelerden tek tek özenle toplanan yeşil zeytinlere çizik atılmaktadır. Tatlandırılması için tuzlu ve ekşili sularda belli bir süre bekletilmesi sonucunda eşsiz tadıyla sofralara uzanmaktadır. Diğer zeytin çeşitlerinde olduğu gibi yeşil çizik zeytinyağı ve baharatlarla servis edilmesi durumunda muhteşem bir tat oluşturmaktadır.

Kalamata Taş Kırma Zeytin

Genellikle iri zeytinlerin ayrılarak kırma işlemleri yapılmaktadır. Tatlandırma işlemi için gerekli aşamalardan az tuzlu ve yağlı sevenler için önemli bir tat olmaktadır. Bodrum kalamata zeytinleri etli ve az tuzlu olarak bilinir. Bu zeytin türü kahvaltılarda daha çok ilk hasat zeytinyağı ve kekik ile servis edilmektedir. Bodrum zeytin türleri arasında en önemli favoriler arasında yer alarak tüketiciler tarafından özenle tüketilmektedir.

Bodrum Kalamata Çizik Zeytin

Bodrum yöresinde özellikle iri ve pembe renkte bulunan zeytinler seçilerek üretilen bir zeytin çeşididir. Zeytinler özenli bir şekilde toplandıktan sonra tek tek çizilip yaklaşık 2-3 ay suda bekletilmektedir. Bu süreçte tuzlu su ile yapılan süzmeler sonucunda tatlandırma işlemi yapılmaktadır. Az tuzlu ve iri zeytinleri tüketmek isteyenler tarafından mutlaka denemesi gereken bir tat olarak tavsiye edilmektedir.

Bodrum Az Tuzlu Yağlı Zeytin

Bu yörenin zeytinlerinden oluşan zeytin türü aynı zamanda yöre halkı tarafından en çok tüketilen yağlı zeytin olarak da bilinmektedir. Çok eskilerden beri Bodrum halkı bu kahverengi zeytin türünü ellerine geçer geçmez gerekli tatlandırma işlemi yaptıktan sonra yağlı zeytin adı altında tüketmektedir. Hasat zamanında zeytin dallarından tek tek toplandıktan sonra çizik atılması sonucunda bir kaç ay suda bekletilmeye bırakılır. Daha sonra tuzlu sudaki zeytinin bir iki defa suyunu değiştirdikten sonra tuzundan arınması sağlanır. Sonra zeytinler zeytinyağı ile buluşturularak sofralara gelmektedir. Hem tuzlu sevmeyen hem de zeytini yağlı yemek isteyenler için önemli bir tat oluşturmaktadır.

Zeytinler Nasıl Toplanır?

Zeytin önemli bir besin maddesi olması ve besin değerini kaybetmemesi için hasat zamanında dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır. Bu hususları şu şekilde sıralayabiliriz.

• Sofrada kullanılacak zeytinlere çok özen gösterilmesi ve mutlaka elle toplanılması gerekmektedir.
• Zeytinin kabuğu ve erli kısmının zarar görmemesi için çok dikkat edilmelidir. Aksi takdirde enfeksiyonlara zarar verdiği gibi zeytin kalitesi ve piyasa değeri düşmektedir.
• Yeterli olgunluğa gelen zeytinler toplanılması ve işlemin elle yapılmasına dikkat edilmelidir.
• Zeytinler toplanırken ezilmemesine darbelere maruz kalmaması için kova veya sepet kullanılmalıdır. 

Zeytin her aşamasında özen gösterilmesi gereken bir üründür. Herhangi bir ufak darbe bile zeytin ve zeytinyağının kalitesini düşürmektedir.

Zeytinler Hangi Mevsimde Toplanır?

Kırma ve çizik zeytinler yani sofralık zeytin toplamak isteyenler eylül ve ekim aylarında toplanma işlemine başlaması gerekir. Ege bölgesinde bulunan zeytinler yeşil ve siyah olmak üzere bu aylarda hasadı yapılmaktadır. 

Ayrıca siyah salamura ve sele zeytini olarak işlenecek zeytinler sıcaklıkların gidişine bağlı olarak eylül ayından başlayarak kasım ayına kadar hasat işlemi yapılabilmektedir. Eğer zeytinyağı üretimi için zeytin hasadı ağaçlarda herhangi bir yeşil zeytin kalmadığı an beklenerek yapılması gerekir. 

Çünkü zeytinlerin yeşilliği kalmadığı zaman yağ seviyesinin en üst seviye çıktığı zamanlardır. Yeşil salamura olarak toplanmak istenen zeytinler ise zeytinlerin yeşilden sarıya dönmesi halinde toplanma işlemine başlanılması gerekir. 

Bodrumda yetişen zeytinlerden siyah salamura zeytin yapmak kararma ve kabuktan meyveye dönüşme hali en uygun toplanma zamanı olarak görülür.

Zeytinler İlaçlama Nasıl Yapılmalıdır?

Zeytin üretiminde önemli aşamalardan biriside ilaçlama olarak bilinmektedir. Zeytinler pamuklu olan bitler görüldüğünden dolayı mutlaka gerekli ölçüde minimum düzeyde ilaçlama yapılması gerekmektedir. Ayrıca zeytin güvesi de zeytinlere zarar veren bir haşere olduğu için onun içinde aynı işlemin uygulanması önem arz eder. 

Bodrum bölgesinde bulunan zeytin ağaçlarının bakımı genellikle ilkbahar aylarında ve yağmurlu dönemlerde yapılmaktadır. İlaçlama zeytin sürgün uçlarında beliren pamuklar ortaya çıkmasıyla 10 gün sonra başlar ve çiçeklenme aşamasına gelene kadar devam eder. 

Bodrum Zeytinlerinin Tüketimi

Gerçek bir Bodrum lezzeti olan ve adını Bodrum’dan alan zeytin çeşitleri hem renkleri hem da tatları insanların en gözde gıda besini olmuş durumdadır. Ekşimsi lezzetinden üretimine kadar her türlü aşamasında uyar zeytinciliğin bin bir türlü emek ve sevgisi bulunmaktadır. 

Sabır ve emek sürecinin mucizevi sonucu olan Bodrum zeytinleri tüm güzelliği ve tadı ile sofralara lezzet katmaktadır. Doğallığı ile mucizevi bir ürün olan zeytin ve zeytinyağları insanların sağlığı açısında önemli bir sağlık deposu diyebiliriz. 

Bodrum zeytinlerini sadece yöre halkı tarafından tüketmemekle beraber tüm Türkiye’de hatta yurtdışına kadar tüketilmektedir. Hem kahvaltı sofralarında hem yemek ve mezelerde kullanılan önemli lezzetler arasında bulunmaktadır.

Dilerseniz önceki yazımızı https://uyarzeytincilik.com/sizma-zeytinyagi-ile-riviera-yag-arasinda-ne-fark-var/ linki üzerinden inceleyebilirsiniz.