Ölmez Ağacın Hikayesi: Mitolojide Zeytinyağı

Ölmez ağacı olarak bilinen zeytin ağacının insanlık tarihinde çok önemli yeri vardır. Zeytin ağacı, insanlık tarihinin tüm aşamalarında kutsal kabul edilmiş ve üzerine çeşitli efsaneler yazılmıştır. Zeytin ağacının dünya üzerinden yetişen ilk ağaçtır. 

Mitolojide, zeytin ağaçları ve zeytinyağı kutsal kabul edilir. Dini kitaplarda, barışın simgesi olarak gösterilir. Mitolojide zeytinyağı ve zeytin ağacı ölümsüzlüğün simgesidir. Homeros, zeytin ağacının kendisine “herkese aidim ve kimseye ait değilim. Siz gelmeden önce buradaydım, siz gittikten sonra da burada olacağım” şeklinde fısıldadığını söylemiştir.

Zeytin Ağacı Mitolojisi

Zeytin ağacının hikayesi, İlyada destanında, Homeros’un sözleri ile anlatılıyor. Botanik ve mitolojide, ölümsüz ağaç olarak tanımlanır. Zeytinyağı, antik yunan ve antik Mısır’da farklı hikayelerle anlatılır. Mitolojide ölümsüzlüğün simgesi olarak kullanılmıştır. Zeytin ağacı hem doğaya hem de insanlara birçok fayda sağlıyor. Uzun ömürlü bir ağaçtır ve ağacın yaşı arttıkça verdiği zeytinlerin kalitesi artmaktadır. Antik dönemden günümüze kadar tüm insanların gönlüne barış duygusunu aşılıyor, etrafında bulunanların karnını doyuruyor.

Zeytin Ağacının Anlamı

Semavi dinlerin kutsal kitaplarında, kutsal ağaç olarak gösterilen bir ağaçtır. Kutsallığın, bolluğun, adaletin, barışın, bereketin, sağlığın ve yeniden doğuşun sembolü olarak kabul edilir. Kur’an-ı Kerim ayetlerinde, zeytin ağacı ve zeytinyağından bahsediliyor. Mitolojide, Hz. İsa’nın göğe yükseldiği zeytin dağındaki bahçedeki ağaçların o zamandan kalma ve günümüzde Hz. İsa’nın çarmıha gerilişine tanıklık ettiğine inanılıyor.

Antik Yunan’da Zeytinyağı

Antik Yunan’da ölmez ağacı meyvesinden çıkan sıvının, altın sıvı olarak anlatıldığı görülüyor. Altın sıvı, günümüzde sağlıklı olarak kullandığımız zeytinyağıdır. Uzun ömürlü bir ağaç olduğu için mitolojik birçok metinde yer alıyor. Yetiştiği bölgelerde uzun yıllar susuzluğa dayandığı için ölmez ağaç olarak isimlendirilir. 

Antik Yunan’da zeytinyağının, gençlik ve güç kazandırdığı kabul edilir ve kullanılmıştır. Antik Yunan’da Tanrı Zeus adına yapılan çeşitli olimpiyatlarda, güç vermesi için zeytinyağı ile masaj yapıldığı bilinir. Zeus heykeli, zeytinyağı ile yağlanır ve mutlu, uzun bir yaşama sahip olacağı düşünülür.

Antik Mısır’da Zeytinyağı

Mitolojide zeytinyağının her dönemde yer aldığı görülüyor. Antik Mısır’da mitolojiye göre Tanrıça İsis’in, insanlara yiyebilmek için zeytin yetiştirebileceklerini ve hasat edebileceklerini bildirdiği belirtiliyor. Mısır tarihinde önemli bir yere sahip olan zeytin ağacı kutsal olarak kabul ediliyor. Firavunların öbür dünyaya geçişlerinde zeytinyağı yiyeceklerine inanıldığı belirtiliyor. Tutankhamun’un mezarında da daha sonraki dönemlerde zeytin ağacı dallarından yapılmış çeşitli süslemelerin olduğu görülmüştür.

Tarihte Zeytin Yasası Efsanesi

Zeytinyağı ve zeytin ağacı ile ilgili efsanelerin sayısı çok fazladır. Bir efsaneye göre, Romalı devlet adamı olan Lucio Cornelio Silla savaşlarda kullanmak ve savaş aleti yapmak için tüm zeytin ağaçlarını kestirir. 

Bunu gören devlet adamı Solon, bunun bir yıkım alameti olabileceğini belirtir ve daha fazla zeytin ağacı dikilmesini sağlar. Yeni dikilen zeytin ağaçlarını Zeus’un koruması altına alır ve o günden sonra bu ağaçlar bir daha kesilmez. Tarihte Solon’un zeytin yasası getirdiği bilgileri yer alıyor. Aristoteles tarafından yazılan Atina anayasasında da zeytin ağacı kesenlerin cezalandırılacağı ifadeleri yer alıyor.

Günümüzde Zeytin Ağacı

Günümüzde zeytin ağacı barışın sembolü, zeytinyağı ise sağlığın sembolü olarak kullanılıyor. Barış sembolü çizimi yapanlar, beyaz bir güvercin ve ağzında zeytin dalına yer verir. Mitolojide olduğu gibi günümüzde de barışın sembolü olarak kullanılıyor. Günümüzde zeytin ağacı yetiştirilerek çeşitli zeytinyağları üretimi yapılıyor. Sağlıklı ürün olduğu için üretilen zeytinyağının kullanılan çeşitleri şunlardır.

• Natürel sızma zeytinyağı,
• Riviera zeytinyağı,
• Soğuk sıkım zeytinyağı,
• Taş kırma zeytinyağı,

Antik çağlarda olduğu gibi günümüzde de sağlık, güzellik ve güç unsuru olarak zeytinyağı çeşitleri kullanılıyor. İslam tarihinde, Kur’an-ı Kerim’de zeytin hakkında ayetlerin olması, insanların kutsal ve değerli kabul etmesine neden oluyor. İnsanlar zeytinyağı kullanılarak yapılan çeşitli ürünleri sağlık için tercih ediyor. Ayrıca zeytinler türleri de vardır;

• Siyah Zeytin
• Yeşil Zeytin

Barışın Sembolü Zeytin

Zeytin ağacı ile her dönem için farklı efsanelerden bahsedilebiliyor. Semavi dinlerin kutsal kitaplarından şu bilgilere ulaşılabiliyor. Nuh Peygamber, tufan yaşandıktan sonra tufanın yatışıp yatışmadığını öğrenmek için güvercini öğrenmesi için uçurur. Daha sonra güvercin ağzında zeytin dalı ile döner. 

Bunu gören Nuh Peygamber, tufanın yatıştığını ve güvercinin karaya ulaşabildiğini anlar. Tarihte o günden günümüze, güvercin ve ağzında zeytin dalı simgesi, barışın sembolü olarak kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde olduğu gibi antik çağlarda da zeytinyağının sağlık için çok önemli olduğunun bilindiği, güç ve güzellik için kullanıldığı bilgilerine ulaşılıyor.

Ölümsüzlük Ağacı

Zeytin ağacı ve zeytinyağları, çok eski dönemlerde çok değerli ürün olarak kullanılmıştır. Para icat edilmeden önce zeytinyağına sıvı altın deniliyormuş. Çok değerli ve aynı zamanda sağlık iksiri olarak kabul edilmiş. Mitolojide, milattan önce 10 binli yıllarda da zeytin ağacı izlerine rastlandığı biliniyor. 

Dünyanın birçok bölgesinde yetişen ve uzun ömürlü ağaçtır. Tarihteki birçok efsaneye ve yazılı kaynaklara göre dünyada yetişen ilk ağaç olduğu bilgisine ulaşılıyor. Günümüz tarihinde de çeşitli şairler mısralarında, ölümsüz ağaç olarak yer veriyor. 

Zeytin ağacı uygun bir yerde yetişmeye başladıktan 5-6 yıl sonra meyve vermeye başlıyor. Zeytinlerini toplayanlar presleme yöntemini kullanarak zeytinyağını çıkartabiliyor ve gıda ürünü olarak kullanabiliyor. Sağlık ve barışın sembolü olan zeytin ağacının meyvesi hem zeytin meyvesi hem de zeytinyağı olarak kullanılıyor.

Bir önceki yazımıza https://uyarzeytincilik.com/hangi-yemekte-hangi-zeytinyagi-kullanilir/ linki üzerinden ulaşabilirsiniz.